جرم گیری و دندان آسیب موضوعی است که ذهن بسیاری از افراد را هنگام مراجعه به دندان‌پزشک به خود مشغول می‌کند. افراد نگران‌اند که این روش درمانی ممکن است به دندان‌ها آسیب بزند یا آن‌ها را تضعیف کند. در حالی که جرم گیری یکی از روش‌های استاندارد برای حفظ سلامت دهان و دندان است.
جرم‌های دندانی، لایه‌هایی سخت‌شده از پلاک‌های میکروبی و باقی‌مانده مواد غذایی هستند که اگر پاک نشوند، باعث التهاب لثه، تحلیل لثه و حتی لق شدن دندان‌ها می‌شوند.
برای حذف این رسوبات، دندان‌پزشک از ابزارهای دستی یا دستگاه‌های اولتراسونیک استفاده می‌کند. اما سوالی که برای بسیاری مطرح می‌شود این است که آیا این فرایند به مینای دندان آسیب می‌زند یا آن را تضعیف می‌کند؟ در این مقاله به‌صورت علمی و روشن به این دغدغه مهم پاسخ می‌دهیم.
آیا جرم گیری باعث ضعیف شدن دندان‌ها می‌شود؟
جرم‌گیری دندان یک روش درمانی ایمن و ضروری برای حفظ سلامت دهان است. این روش هیچ آسیبی به مینای دندان وارد نمی‌کند و تنها جرم‌های چسبیده به سطح دندان را هدف قرار می‌دهد. ابزارهای جرم گیری به طور خاص برای پاک‌سازی دقیق طراحی شده‌اند و به بافت‌های سالم آسیبی نمی‌زنند.
افراد گاهی پس از جرم‌گیری دچار حس لق شدن دندان می‌شوند. این حس کاملاً طبیعی و موقتی است و جای نگرانی ندارد. دلایل اینکه جرم‌گیری باعث ضعیف شدن دندان نمی‌شود؛ عبارت اند از:
- فقط رسوبات سخت‌شده را حذف می‌کند: جرم گیری پلاک‌ها و جرم‌هایی را که بین دندان و لثه جمع شده‌اند، از بین می‌برد.
- مینای دندان را دست‌نخورده باقی می‌گذارد: دستگاه‌های اولتراسونیک یا ابزار دستی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به مینای سالم آسیبی وارد نکنند.
- لق شدن دندان‌ها موقتی است: پس از برداشتن جرم‌های زیر خط لثه، ممکن است دندان‌ها کمی لق به نظر برسند، اما این حالت طبیعی است و نشان‌دهنده آسیب نیست.
- بازگشت لثه‌ها به وضعیت طبیعی: جرم‌ها لثه را متورم می‌کنند. پس از جرم‌گیری، لثه‌ها به حالت طبیعی خود بازمی‌گردند و همین موضوع ممکن است باعث احساس متفاوتی در دندان‌ها شود.
آیا جرم گیری باعث آسیب به مینای دندان می‌شود؟
باید گفت خیر، جرم‌گیری به مینای سالم آسیبی نمی‌زند. این باور که ابزار جرم‌گیری مینای دندان را می‌تراشد، نادرست است. دندان‌پزشکان آموزش دیده‌اند تا با دقت بالا تنها جرم‌های مزاحم را هدف قرار دهند.
افراد زیادی تصور می‌کنند هرگونه احساس حساسیت یا ناراحتی پس از جرم‌گیری، نشانه آسیب است. در حالی که این احساسات موقتی هستند و به‌مرور زمان از بین می‌روند.
چرا برخی افراد پس از جرم گیری احساس ضعف یا حساسیت دارند؟
بسیاری از افراد پس از جرم‌گیری دچار احساساتی مانند حساسیت دندانی، درد خفیف یا لق شدن موقت دندان می‌شوند. این واکنش‌ها طبیعی هستند و نشان‌دهنده آسیب به دندان یا لثه نیستند. در واقع، این علائم بخشی از فرایند بهبود و بازگشت سلامت لثه‌ها به وضعیت نرمال هستند. در ادامه، مهم‌ترین دلایل بروز این احساسات را بررسی می‌کنیم:
- حساسیت به سرما و گرما: برداشتن جرم باعث می‌شود ریشه دندان که پیش‌تر پوشیده بود، در معرض مستقیم محیط قرار بگیرد. این وضعیت می‌تواند باعث حساسیت دندان به سرما و گرما به صورت موقت به دمای غذا و نوشیدنی شود.
- احساس لق شدن دندان‌ها: جرم‌های سفت‌شده زیر لثه به‌صورت موقتی دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارند. با برداشتن آن‌ها، دندان‌ها آزادتر می‌شوند و ممکن است کمی لق به نظر برسند.
- جمع شدن لثه‌های متورم: لثه‌هایی که به دلیل وجود جرم ملتهب شده‌اند، پس از حذف جرم به حالت طبیعی بازمی‌گردند. این تغییر می‌تواند احساس متفاوتی در تماس با دندان ایجاد کند.
آیا جرم‌گیری باعث عقب رفتن لثه می‌شود؟
خیر، جرم‌گیری باعث عقب‌رفتن لثه نمی‌شود. بلکه پس از حذف جرم، لثه‌های متورم جمع می‌شوند و ظاهر لثه طبیعی‌تر می‌شود. این اتفاق بخشی از روند درمان است و نشانه بهبودی محسوب می‌شود.
فواید جرم گیری برای سلامت دهان و دندان
جرم‌گیری تنها یک روش زیبایی نیست، بلکه یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه برای حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها محسوب می‌شود. در جدول زیر به مهم‌ترین فواید جرم‌گیری اشاره می‌کنیم:
| مزیت جرم‌گیری | توضیح |
|---|---|
| پیشگیری از بیماری‌های لثه | حذف پلاک و جرم، مانع از بروز التهاب، خونریزی و تحلیل لثه می‌شود. |
| جلوگیری از پوسیدگی دندان | جرم و پلاک باکتری‌زا محیط مناسبی برای پوسیدگی فراهم می‌کنند. |
| بهبود ظاهر دندان | جرم‌های تیره و زرد رنگ از روی سطح دندان برداشته می‌شوند و لبخند زیباتر می‌شود. |
| رفع بوی بد دهان | با کاهش باکتری‌ها و مواد باقی‌مانده، بوی ناخوشایند دهان از بین می‌رود. |
| آمادگی برای درمان‌های زیبایی مانند بلیچینگ | سطح دندان‌ها پس از جرم‌گیری برای سفید کردن یا سایر اقدامات زیبایی آماده‌تر می‌شود. |
جرم گیری بهتر است یا بلیچینگ؟
جرم‌گیری و بلیچینگ دو روش کاملاً متفاوت با اهداف مجزا هستند. در حالی که جرم‌گیری به سلامت دهان و حذف رسوبات می‌پردازد، بلیچینگ تنها روی سفیدتر شدن دندان‌ها تمرکز دارد.
برای دریافت نتیجه بهتر از بلیچینگ، توصیه می‌شود ابتدا جرم‌گیری انجام شود تا سطح دندان پاک‌سازی شود. همچنین اگر قصد دارید هزینه بلیچینگ را بپردازید، بهتر است بدانید این روش زیبایی بدون جرم‌گیری اولیه، تاثیر کمتری خواهد داشت.
راهکارهای مراقبت از دندان‌ها بعد از جرم گیری
پس از انجام جرم‌گیری، رعایت نکات مراقبتی اهمیت زیادی دارد تا دندان‌ها سریع‌تر بهبود پیدا کنند و حساسیت‌های موقتی کاهش یابد. مراقبت صحیح می‌تواند از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کند و سلامت دهان را تضمین نماید. نکات مهم مراقبت بعد از جرم‌گیری عبارت اند از:
- استفاده از مسواک نرم: برای جلوگیری از تحریک لثه‌ها و حساس شدن دندان‌ها، مسواک نرم بهترین گزینه است.
- انتخاب خمیردندان مناسب: خمیردندان‌هایی که مخصوص دندان‌های حساس ساخته شده‌اند، کمک می‌کنند تا درد و ناراحتی کاهش یابد.
- پرهیز از غذاهای خیلی سرد یا داغ: غذاها و نوشیدنی‌های با دمای خیلی بالا یا پایین می‌توانند باعث حساسیت شوند، پس تا چند روز باید از آن‌ها اجتناب کرد.
- اجتناب از غذاهای اسیدی و چسبنده: مواد غذایی اسیدی مثل مرکبات و نوشابه‌ها و غذاهای چسبنده ممکن است موجب تحریک بیشتر دندان‌ها شوند.
- رعایت بهداشت دهان: مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان باعث می‌شود تا جرم مجدداً تجمع پیدا نکند.
- مراجعه منظم به دندان‌پزشک: برای حفظ سلامت دندان‌ها و پیشگیری از بیماری‌های دهان، باید طبق توصیه پزشک، زمان‌بندی معاینات را رعایت کرد.
چند وقت یک بار باید جرم گیری انجام شود؟
به طور کلی، توصیه می‌شود هر ۶ ماه یک‌بار جرم‌گیری انجام شود. با این حال، این زمان ممکن است بسته به وضعیت سلامت دهان هر فرد متفاوت باشد و دندان‌پزشک بر اساس نیاز شخصی، فاصله‌های زمانی مناسب را تعیین می‌کند.
نتیجه‌گیری
جرم گیری یک فرایند کاملاً ایمن و ضروری برای حفظ سلامت دهان و دندان‌ها به شمار می‌رود. این روش به هیچ‌وجه باعث ضعیف شدن دندان‌ها نمی‌شود و نگرانی‌های مربوط به آسیب به مینای دندان بی‌اساس هستند. برداشتن جرم‌های سخت‌شده از سطح دندان‌ها، سلامت لثه را بهبود می‌بخشد و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری می‌کند.
علاوه بر این، جرم گیری باعث افزایش زیبایی لبخند و بهبود بوی دهان می‌شود و زمینه را برای درمان‌های زیبایی مثل بلیچینگ آماده می‌کند. مراقبت درست پس از جرم‌گیری نیز نقش مهمی در حفظ نتیجه درمان دارد و به کاهش حساسیت‌های موقت کمک می‌کند. بنابراین، انجام منظم جرم‌گیری به توصیه دندان‌پزشک و رعایت نکات مراقبتی، بهترین راه برای سلامت طولانی‌مدت دندان‌ها است.
