ایمپلنت دندان: بهترین راه‌ حل جایگزینی دندان، مزایا، هزینه و دوام

ایمپلنت دندان یکی از مدرن‌ترین و محبوب‌ترین روش‌ها برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته به‌شمار می‌رود. نبود دندان نه تنها بر ظاهر لبخند تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه می‌تواند عملکرد جویدن، گفتار و سلامت کلی دهان را نیز مختل کند.

ایمپلنت دندان به عنوان یک راه‌حل دائمی و مؤثر توانسته است اعتماد بیماران و جامعه دندانپزشکی را جلب کند. این روش نه‌تنها زیبایی و عملکرد دندان طبیعی را بازمی‌گرداند، بلکه از تحلیل استخوان فک و جابه‌جایی سایر دندان‌ها هم جلوگیری می‌کند. دوام بالا، راحتی و احساس طبیعی از دیگر مزایای اصلی کاشت دندان با ایمپلنت است و به همین دلیل انتخاب اول اُکثر دندانپزشکان شناخته می‌شود.

ایمپلنت دندان چیست؟

ایمپلنت دندان یک پایه تیتانیومی (یا سرامیکی) است که با جراحی، به عنوان ریشه مصنوعی دندان، داخل استخوان فک قرار می‌گیرد. این پایه پس از چند ماه که کاملاً با استخوان فک جوش می‌خورد (فرآیند استئواینتگریشن)، آماده است تا قطعه واسط (اباتمنت) و تاج دندان مصنوعی روی آن نصب شوند.

در واقع، فرآیند کاشت ایمپلنت دندان، از سه قسمت اصلی تشکیل می‌شود:

1. پایه ایمپلنت (قسمت داخل استخوان) فیکسچر
2. اباتمنت (قطعه متصل‌کننده بین پایه و تاج ثابت)
3. تاج دندان (قسمت قابل رؤیت که نقش دندان واقعی را ایفا می‌کند)

ایمپلنت دندان می‌تواند برای جایگزینی یک دندان، چند دندان یا حتی بازسازی کامل فک کاربرد داشته باشد. این تکنولوژی به دلیل شباهت بافت و عملکرد به دندان طبیعی، مزایای ظاهری و کاربردی زیادی دارد:

• ماندگاری طولانی (معمولاً ۱۵ تا ۲۵ سال یا حتی بیشتر)
• حفظ ساختار و استخوان فک
• ثبات بالا و عدم لق‌شدن
• راحتی کامل در جویدن و صحبت کردن

جدول مقایسه ایمپلنت دندان با بریج و دندان مصنوعی متحرک

• ایمپلنت دندان بهترین گزینه برای کسانی است که به دنبال دوام، زیبایی و سلامتی دهان هستند.
• بریج دندانی راه‌حل مناسبی برای افرادی است که نمی‌خواهند هزینه ایمپلنت را پرداخت کنند اما مایل به تراش دندان کناری هستند.
• دندان مصنوعی متحرک بیشتر مناسب سالمندان یا افرادی ‌است که قصد پرداخت هزینه زیاد ندارند یا از نظر ساختار فک، محدودیت دارند.

مراحل کاشت ایمپلنت دندان (فرایند و مراقبت‌ها)

فرایند کاشت ایمپلنت دندان معمولاً طی چند مرحله اختصاصی و تحت نظر دندانپزشک متخصص انجام می‌شود. رعایت دقیق هر مرحله، عامل کلیدی موفقیت و دوام بالای ایمپلنت است. در ادامه، مراحل گام‌به‌گام این فرآیند و مهم‌ترین نکات مراقبتی را مرور می‌کنیم:

۱. مشاوره و ارزیابی اولیه

در اولین ویزیت، وضعیت کلی دهان و لثه و همچنین تراکم استخوان فک بیمار بررسی می‌شود. اگر مقدار استخوان کافی نباشد، دندانپزشک ممکن است پیوند استخوان را پیشنهاد دهد. همچنین سوابق پزشکی و دارویی بیمار بررسی می‌گردد تا اطمینان حاصل شود مشکلی برای انجام جراحی وجود ندارد.

۲. برنامه‌ریزی درمان و تصویر‌برداری (رادیوگرافی/سی‌تی‌اسکن)

از فک و دندان‌ها عکس‌برداری دقیق انجام می‌شود تا محل دقیق قرارگیری ایمپلنت و ابعاد آن تعیین شود. این مرحله دقت موفقیت جراحی را بالا می‌برد.

۳. عمل جراحی اولیه (کاشت پایه ایمپلنت)

در این مرحله، پایه تیتانیومی یا سرامیکی ایمپلنت با جراحی کوچک و بی‌حسی موضعی داخل استخوان فک قرار داده می‌شود. این مرحله معمولاً ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد و میزان درد آن کم و قابل کنترل است.

۴. دوره التیام و جوش خوردن ایمپلنت با استخوان (استئواینتگریشن)

در این مدت (معمولاً ۳ تا ۶ ماه)، ایمپلنت باید کاملاً با استخوان فک جوش بخورد تا ثبات و دوام نهایی به دست آید. طی این مدت رعایت بهداشت دهان و تغذیه مناسب ضروری است.

۵. قرار دادن اباتمنت

پس از اطمینان از جوش‌خوردگی ایمپلنت، اباتمنت (قطعه واسط) روی پایه پیچ می‌شود تا آماده نصب تاج دندان گردد. گاهی اوقات این مرحله همزمان با مرحله قبل انجام می‌شود.

۶. ساخت و نصب تاج دندان (روکش نهایی)

در آخرین مرحله پس از قالب‌گیری، تاج سرامیکی یا زیرکونیا، متناسب با رنگ و فرم سایر دندان‌ها تهیه و روی ایمپلنت نصب می‌شود. حالا دندان جدید شما همانند دندان طبیعی، کاملاً کاربردی و زیباست.

مراقبت‌های بعد از کاشت ایمپلنت دندان

• رعایت بهداشت دهان و دندان (مسواک، نخ دندان، شستشوی دهان با محلول‌ها)
• مراجعه منظم طبق نظر دندانپزشک برای چکاپ و جرم‌گیری
• پرهیز از جویدن غذاهای سخت روی ایمپلنت تا زمان تکمیل بهبودی
• پیشگیری از ضربه و آسیب به دندان جدید

نکته مهم: رعایت دستورات دندانپزشک و مراقبت صحیح، نرخ موفقیت ایمپلنت را به بالای ۹۵ درصد می‌رساند و شما می‌توانید سالیان سال با آسودگی از دندان جدید استفاده کنید.

مزایا و معایب ایمپلنت دندان (در مقایسه با بریج و دندان مصنوعی متحرک)

مهم‌ترین مزایای ایمپلنت دندان

1. دوام طولانی و ماندگاری بالا
   • در مقایسه با بریج و دندان مصنوعی، عمر ایمپلنت بسیار بیشتر است (۱۵ تا ۲۵ سال یا حتی مادام‌العمر با مراقبت صحیح).
   • بسیاری از بیماران گزارش می‌دهند پس از بیش از یک دهه، همچنان بدون مشکل از ایمپلنت استفاده می‌کنند.
2. حفظ سلامت و تراکم استخوان فک
   • ایمپلنت تنها روشی است که پس از بی‌دندانی از تحلیل رفتن استخوان فک جلوگیری می‌کند و زیبایی چهره را در طولانی مدت حفظ می‌نماید.
   • بریج و دندان مصنوعی باعث کاهش حجم استخوان شده و در افراد مسن‌تر منجر به تغییر شکل صورت می‌گردد.
3. زیبایی و شباهت به دندان طبیعی
   • رنگ و فرم تاج روی ایمپلنت کاملاً مطابق با دندان‌های کناری انتخاب می‌شود و حتی متخصصان هم به‌سختی آن را از دندان طبیعی تشخیص می‌دهند.
   • برعکس دندان مصنوعی که ممکن است حرکت کند یا ظاهر مصنوعی داشته باشد.
4. راحتی در جویدن و صحبت کردن
   • ایمپلنت را دقیقاً مانند دندان طبیعی، بدون نگرانی از لق شدن یا حساسیت، برای خوردن غذاها (حتی آجیل و گوشت) قابل استفاده می‌دانند.
5. عدم آسیب به دندان‌های کناری
   • بر خلاف بریج که برای نصب نیاز به تراش دندان‌های سالم مجاور دارد، ایمپلنت کاملاً مستقل بوده و به دندان‌های کناری آسیبی وارد نمی‌کند.
6. ثبات و اطمینان در عملکرد و گفتار
   • بیماران نیازی به نگرانی درباره لق یا جابجا شدن دندان را ندارند؛ مخصوصاً هنگام خندیدن، صحبت کردن یا شرکت در جمع‌ها.

معایب و محدودیت‌های ایمپلنت دندان

1. هزینه اولیه بالا
   • هزینه کاشت ایمپلنت نسبت به بریج و دندان مصنوعی بیشتر است، اما با توجه به دوام طولانی‌تر در بسیاری از موارد به صرفه‌ترین راه‌حل است.
   • معمولاً هزینه‌ها بستگی به برند، کشور سازنده، متخصص و شرایط فک بیمار دارد (در ادامه درباره هزینه ایمپلنت در سال 1404 به تفصیل خواهیم نوشت).
2. مدت زمان درمان بیشتر
   • فرایند کاشت ایمپلنت به ۳ تا ۶ ماه زمان برای جوش خوردن نیاز دارد، اما بریج یا دندان مصنوعی سریع‌تر تمام می‌شود.
3. نیاز به جراحی
   • عمل جراحی (هرچند کوچک و با بی‌حسی انجام می‌شود)، برای برخی افراد محدودیت ایجاد می‌کند (همانند بیماران با مشکلات جدی سیستمیک یا استخوانی).
4. وابستگی به سلامت استخوان فک
   • در برخی افراد کمبود یا ضعف استخوان فک باعث نیاز به پیوند استخوان یا اتخاذ روش‌های جایگزین می‌شود.

انواع ایمپلنت دندان و کاربرد هر کدام

امروزه ایمپلنت‌های دندانی با توجه به جنس، شکل، روش نصب و کشور سازنده، انواع مختلفی دارند که بر اساس شرایط بیمار و نظر دندانپزشک انتخاب می‌شوند. در ادامه مهم‌ترین و پرکاربردترین انواع ایمپلنت دندان را معرفی و مقایسه می‌کنیم:

۱. ایمپلنت تیتانیومی (Titanium Implant)

• ویژگی‌ها: متداول‌ترین نوع ایمپلنت؛ پایه آن از فلز تیتانیوم ساخته شده که بالاترین تطابق زیستی را با بدن دارد.
• مزایا:
  • عدم ایجاد حساسیت در ۹۹٪ موارد
  • دوام بالا و مقاوم به خوردگی
  • سرعت جوش خوردن با استخوان عالی
• کاربرد: مناسب برای تقریباً همه افراد؛ انتخاب رایج دندانپزشکان

۲. ایمپلنت زیرکونیا (Zirconia Implant)

• ویژگی‌ها: پایه سرامیکی سفیدرنگ، مناسب افراد با حساسیت به فلز یا نیاز به زیبایی بیشتر (به خصوص برای فک جلو)
• مزایا:
  • رنگ سفید، زیبایی و شباهت کامل به دندان طبیعی
  • بی‌حساسیت و بدون فلز
  • سازگاری عالی با بافت لثه
• کاربرد: برای افرادی با آلرژی به تیتانیوم، یا کسانی که نگران تیرگی لثه در لبخند هستند

۳. ایمپلنت فوری (Immediate Implant)

• ویژگی‌ها: نصب پایه ایمپلنت بلافاصله بعد از کشیدن دندان بدون تاخیر
• مزایا:
  • صرفه‌جویی در زمان
  • جلوگیری از تحلیل استخوان فک
  • ایده‌آل برای مراجعه‌کنندگان سریع‌پسند و بیماران با شانس موفقیت استخوانی بالا
• کاربرد: در شرایطی که عفونت و مشکل خاص نباشد و تراکم استخوان کافی باشد

۴. مینی ایمپلنت (Mini Dental Implant)

• ویژگی‌ها: قطر کمتر نسبت به ایمپلنت معمولی؛ مناسب برای فک‌هایی با استخوان کم
• مزایا:
  • جراحی کمتر تهاجمی
  • دوره نقاهت کوتاه‌تر
  • هزینه کمتر
• کاربرد: بیشتر برای تثبیت پروتزهای متحرک یا افرادی با تراکم استخوانی ضعیف

۵. ایمپلنت‌های ساب‌پریواستیل و زیگوماتیک

• ویژگی‌ها: خاص، برای شرایط ویژه استخوان فک شدیداً تحلیل‌رفته
• کاربرد: معمولاً برای موارد خاص و دشوار که ایمپلنت‌های کلاسیک امکان‌پذیر نیستند

انواع ایمپلنت بر اساس برند:

از جمله مشهور ترین برندهای ایمپلنت دندان می توان به چند مورد زیر اشاره کرد:

• ایمپلنت‌های آمریکایی: مانند برندهای Zimmer، از کیفیت و سابقه بالایی برخوردارند.
• ایمپلنت‌های آلمانی: مانند برندهای آی سی ایکس (ICX) و آرگون (Argon)، به دلیل کیفیت و دقت بالا شناخته شده هستند.
• ایمپلنت‌های کره‌ای: مانند برندهای Osstem و Dentium، با قیمت مناسب و کیفیت قابل قبول، در دسترس هستند.

عوارض و مشکلات ایمپلنت دندان؛ واقعیت یا نگرانی بی‌مورد؟

ایمپلنت دندان یک درمان ایمن و موفق است، اما مانند هر درمان جراحی ممکن است با برخی عوارض و مشکلات احتمالی همراه باشد. نکته کلیدی این است که بیشتر این عوارض نادر ایمپلنت هستند و با انتخاب دندانپزشک با تجربه و رعایت توصیه‌های مراقبتی، احتمال وقوع آن‌ها بسیار کاهش می‌یابد.

عوارض شایع و کوتاه‌مدت:

• ورم و کبودی لثه یا گونه: تا چند روز پس از جراحی طبیعی است و با کمپرس سرد و مصرف داروهای تجویزی برطرف می‌شود.
• احساس درد یا ناراحتی: با داروهای مسکن کنترل می‌شود و معمولاً کمتر از یک هفته ادامه دارد.
• خونریزی خفیف: در ۲۴ ساعت ابتدایی جراحی طبیعی است و جای نگرانی ندارد.

عوارض نادر و بلندمدت:

• عفونت محل کاشت ایمپلنت: در صورت رعایت نکردن بهداشت دهان یا وجود بیماری‌های زمینه‌ای؛ با آنتی‌بیوتیک و درمان تخصصی قابل کنترل است.
• جوش نخوردن ایمپلنت با استخوان (اینتگریشن ناقص): که ممکن است نیاز به برداشت و کاشت مجدد داشته باشد (در کمتر از ۵٪ موارد).
• آسیب عصبی یا سینوس: معمولاً در فک بالا و بیماران با آناتومی خاص رخ می‌دهد؛ تصویربرداری دقیق احتمال این عارضه را به صفر نزدیک می‌کند.
• لق شدن یا شکستن ایمپلنت: غالباً به علت فشار زیاد ناشی از دندان‌قروچه یا قرار دادن ایمپلنت در محل نامناسب رخ می‌دهد.
• عدم رضایت از زیبایی (فرم و رنگ تاج): معمولاً با انتخاب کلینیک حرفه‌ای و مشورت با بیمار قبل از ساخت تاج، پیشگیری می‌شود.

عوامل موثر در کاهش ریسک عوارض

• انتخاب دندانپزشک متخصص ایمپلنت با سابقه موفقیت بالا
• رعایت بهداشت دقیق دهان و دندان پس از کاشت
• مراجعه منظم جهت چکاپ و مشاوره
• اجتناب از سیگار و الکل تا چند ماه نخست
• کنترل بیماری‌های زمینه‌ای (مانند دیابت، پوکی استخوان و…) پیش از جراحی

آیا ایمپلنت دندان می‌تواند توسط بدن پس زده شود؟

بسیار نادر است؛ ایمپلنت‌های تیتانیوم و زیرکونیا کاملاً زیست‌سازگارند. تنها در شرایط نادر آلرژی یا بیماری خاص ممکن است بدن به ایمپلنت واکنش منفی نشان دهد که با ارزیابی پیش از درمان قابل پیشگیری است.

هزینه ایمپلنت دندان در سال 1404 + عوامل موثر بر قیمت

یکی از پرتکرارترین سوالات بیماران در گوگل، “قیمت ایمپلنت دندان چقدر است؟” می‌باشد. هزینه ایمپلنت دندان به دلیل وابستگی به عوامل مختلف، متغیر است و لازم است قیمت‌ها را واقعی و شفاف و بدون هراس از سئوالات رایج توضیح دهیم.

مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت ایمپلنت دندان:

1. برند و کشور سازنده ایمپلنت
   • برندهای معروف (مانند اشترومن سوئیس، زیمر آمریکا، آستم و دنتیس کره، ICX آلمان و برندهای ایرانی) بازه قیمتی متفاوت دارند.
   • برندهای مطرح دوام و مستندات علمی بهتری داشته و حتی خدمات پس از فروش دارند.
2. دستمزد جراح و تجهیزات کلینیک
   • مهارت دندانپزشک، مدرک تخصصی و سطح تجهیزات کلینیک تأثیر زیادی بر هزینه خدمات دارد.
3. هزینه‌های آزمایشگاهی و روکش (تاج دندان)
   • جنس روکش (پرسلن، زیرکونیا یا معمولی) و کیفیت ساخت آن در قیمت نهایی دخیل است.
4. نیاز به درمان‌های جانبی (پیوند استخوان، سینوس لیفت و…)
   • اگر استخوان فک ضعیف باشد، درمان‌های مکمل باعث افزایش هزینه می‌شود.
5. تعداد ایمپلنت‌های مورد نیاز
   • معمولاً هزینه کاشت هر ایمپلنت مجزا محاسبه می‌شود، اما بعضی کلینیک‌ها برای چند دندان یا یک فک قیمت را پکیجی ارائه می‌دهند.

جدول قیمت ایمپلنت دندان در ایران (1404)

• همیشه به سراغ برندهای بی‌نام و نا‌آشنا برای کاهش هزینه نروید. کیفیت پایین، ریسک عفونت و شکست درمان را بالا می‌برد!
• قیمت کمتر از میانگین بازار، معمولاً همراه با کاهش کیفیت مواد، تکنیک جراحی یا روکش است. با دندانپزشک معتبر مشورت کنید.
• بعضی کلینیک‌ها امکان پرداخت اقساطی دارند. درباره شرایط پرداخت سوال بپرسید.
• مقایسه برندها و تکنیک‌ها در جلسه مشاوره حق شماست!

ایمپلنت و بارداری

آیا در دوران بارداری می‌توان ایمپلنت دندان انجام داد؟

در دوران بارداری، معمولاً توصیه می‌شود که کاشت ایمپلنت دندان تا بعد از زایمان یا پایان شیردهی به تعویق بیفتد. دلیل این موضوع آن است که تغییرات هورمونی ممکن است روند بهبود و جوش خوردن ایمپلنت را مختل کند. همچنین سیستم ایمنی بدن در این دوران ضعیف‌تر است و احتمال عفونت و پس‌زدن ایمپلنت بیشتر می‌شود. از طرف دیگر، استرس و اضطراب ناشی از جراحی می‌تواند سلامت مادر و جنین را تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل، بهتر است انجام ایمپلنت را به زمان مناسب‌تری موکول کنید و در صورت ضرورت حتماً با پزشک مشورت کنید.

ایمپلنت و دیابت

آیا بیماران دیابتی می‌توانند ایمپلنت بگذارند؟

افراد مبتلا به دیابت می‌توانند ایمپلنت دندان بگذارند؛ البته به شرطی که قند خون آن‌ها کاملاً کنترل شده باشد. اگر دیابت کنترل نشده باشد، خطر عفونت، کندی روند بهبود و مشکلات لثه بیشتر می‌شود. همچنین این افراد نسبت به عفونت، پس زدن پایه ایمپلنت و بیماری‌های لثه مانند التهاب یا عقب‌رفتگی لثه حساس‌تر هستند. بنابراین، رعایت بهداشت دهان و ویزیت‌های منظم دندان‌پزشکی اهمیت زیادی دارد. نکته مهم اینکه حتماً پیش از انجام ایمپلنت و در مراحل درمان، با پزشک متخصص غدد یا پزشک داخلی مشورت کنید و قند خون خود را در محدوده مناسب نگه دارید.

ایمپلنت و بیماری قلبی

آیا ایمپلنت برای بیماران قلبی مجاز است؟

بیماران قلبی معمولاً می‌توانند ایمپلنت دندان انجام دهند، اما این کار باید تحت نظر پزشک قلب و با احتیاط بیشتر انجام شود. جراحی ایمپلنت ممکن است به‌دلیل استرس، علائم قلبی را تشدید کند. همچنین بسیاری از بیماران قلبی از داروهای ضد انعقاد خون استفاده می‌کنند که می‌تواند احتمال خونریزی حین جراحی را افزایش دهد. اگر عفونتی در محل ایمپلنت ایجاد شود، ممکن است برای این بیماران خطرناک باشد. به همین دلیل لازم است پیش از اقدام به ایمپلنت، حتماً با متخصص قلب درباره داروها و تدابیر لازم مشورت کنید تا ریسک عوارض به حداقل برسد.

آیا ایمپلنت دندان باعث سرطان می‌شود؟

شایعات درباره ارتباط ایمپلنت با سرطان دهان پایه علمی ندارند. عوامل اصلی سرطان دهان شامل مصرف دخانیات، الکل، رژیم غذایی نامناسب و عفونت‌های ویروسی است. استفاده از ایمپلنت دندان نه تنها منجر به سرطان نمی‌شود، بلکه با حفظ سلامت دهان، احتمال ابتلا به عفونت و مشکلات لثه را نیز کاهش می‌دهد.

سوالات متداول درباره ایمپلنت دندان

۱. ایمپلنت دندان چیست و چه کسانی می‌توانند از آن استفاده کنند؟

ایمپلنت جایگزین دائمی دندان از دست رفته است که پایه آن داخل استخوان فک قرار می‌گیرد و برای اکثر افراد بالغ با سلامت عمومی و فکی مناسب قابل انجام است.

۲. ایمپلنت دندان چقدر دوام دارد؟

با رعایت بهداشت دهان و مراقبت درست، دوام ایمپلنت معمولاً ۱۰ تا ۲۰ سال یا حتی مادام‌العمر است.

۳. آیا عمل کاشت ایمپلنت درد دارد؟

عمل کاشت با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و معمولاً درد چندانی ندارد. بعد از جراحی هم با دارو و مراقبت کنترل می‌شود.

۴. چه مدت پس از کشیدن دندان می‌توان ایمپلنت گذاشت؟

بسته به شرایط فک، از “بلافاصله بعد از کشیدن” تا چند ماه بعد می‌توان ایمپلنت کاشت.

۵. هزینه ایمپلنت دندان چگونه محاسبه می‌شود؟

قیمت به برند ایمپلنت، دستمزد دندانپزشک، نوع روکش و نیاز به درمان‌‌های جانبی بستگی دارد. جدول قیمت بخش قبلی را ببینید.

۶. ایمپلنت دندان چطور شبیه دندان طبیعی عمل می‌کند؟

ایمپلنت مانند ریشه طبیعی در فک قرار می‌گیرد و روکش آن کاملاً شبیه دندان طبیعی ساخته می‌شود؛ جویدن، زیبایی و گفتار را بازمی‌گرداند.

۷. مراقبت‌های پس از ایمپلنت چیست؟

مسواک و نخ دندان روزانه، عدم مصرف سیگار، مراجعه منظم به دندانپزشک و پرهیز از جویدن غذای خیلی سفت تا تکمیل جوش خوردن ایمپلنت.

۸. آیا ایمپلنت پس زده می‌شود؟

در کمتر از ۵٪ موارد ممکن است مشکل پیش بیاید؛ اما با انتخاب برند خوب، دندانپزشک حرفه‌ای و بهداشت مناسب این ریسک عملاً بسیار پایین است.

۹. ایمپلنت بهتر است یا بریج و دندان مصنوعی؟

ایمپلنت بیشترین طول عمر، بهترین زیبایی و طبیعی‌ترین احساس و عملکرد را دارد؛ به دندان‌های اطراف آسیب نمی‌زند و استخوان فک را حفظ می‌کند.

۱۰. مدت زمان کل درمان چقدر است؟

بسته به شرایط فک و نیاز به درمان‌های جانبی، بین ۲ ماه تا ۸ ماه ممکن است طول بکشد.